Πρόκειται για την πιο επιθετική κακοήθη νεοεξεργασία του δέρματος της οποίας ο επιπολασμός στο γενικό πληθυσμό αυξάνεται διαρκώς κατά τις τελευταίες δεκαετίες.
Παρά την επιθετικότητα της νόσου είναι πλήρως ιάσιμη στα αρχικά στάδια.
Το κεντρικό σημείο στην αντιμετώπιση του μελανώματος αποτελεί η κλινική και δερματοσκοπική εξέταση των σπίλων σε όλη την επιφάνεια του σώματος από δερματολόγο καθώς και η έγκαιρη εξαίρεση των ύποπτων βλαβών που οφείλουν πάντοτε να αποστέλλονται για ιστολογική εξέταση (βιοψία) ώστε να καθορίζεται ο σχεδιασμός της περαιτέρω αντιμετώπισης από τον Πλαστικό Χειρουργό.
Κατά την εξαίρεση των βλαβών θα πρέπει πάντοτε να τηρούνται τα κριτήρια της βιοψίας εκτομής (excisional biopsy) από τον Πλαστικό Χειρουργό, όπως αυτά ορίζονται από τα σύγχρονες κατευθυντήριες ογκολογικές οδηγίες ώστε αφενός να καθορίζεται το στάδιο ανάπτυξης του όγκου (στάδιο κατά Breslow) και αφετέρου να μην διαταράσσεται το λεμφαγγειακό δίκτυο που αρδεύει την περιοχή. Ακολουθώντας την συγκεκριμένη θεραπευτική οδό, η περαιτέρω αντιμετώπιση, αν αυτή χρειαστεί, καθίσταται ογκολογικά αποτελεσματική, με σημαντικό όφελος για την επιβίωση και τη νοσηρότητα.
Το κακόηθες μελάνωμα δεν έχει απαραίτητα σκούρη χροιά. Παράδειγμα αποτελεί το αμελανωτικό μελάνωμα το οποίο παρουσιάζεται λευκωπό. Υπογραμμίζουμε λοιπόν και πάλι τη σημαντικότητα της δερματολογικής εκτίμησης καθώς και της έγκαιρης (εντός εβδομάδας) εξαίρεσης της βλάβης η οποία θα πρέπει πάντοτε να ακολουθείται από ιστολογική εξέταση (βιοψία).
Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο στην έγκαιρη διάγνωση του μελανώματος στην περιοχή των ονύχων που θα πρέπει να τονιστεί ώστε να επιτυγχάνεται έγκαιρα η διάγνωση αποτελεί το λεγόμενο σημείο του Hatchinson (μελανονυχία) και αποτελεί μια αξονική (κάθετη) σκουρόχρωμη υπονύχια γραμμή που διατρέχει τον όνυχα. Αυτό το σημείο υποδηλώνει υπονύχιο μελάνωμα και αποτελεί και αυτό Ιατρικό επείγον (medical emergency).
Κλειδί στην προφύλαξή μας από το κακόηθες μελάνωμα αποτελεί λοιπόν η πρόληψη. Κι αυτή είναι αποτελεσματικότερη όταν συμμετέχει ο σύντροφός μας ή το στενό οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον μας στην κατά τακτά χρονικά διαστήματα επισκόπηση του σώματός μας.
Την αρχική εξαίρεση μπορεί να ακολουθήσει ευρύτερη εκτομή ή και διερεύνηση του φρουρού λεμφαδένα (SLNB) που πέρα από την σταδιοποίηση της νόσου μπορεί να υπαγορεύει λεμφαδενικό καθαρισμό ή/και συμπληρωματική θεραπεία (ανοσοθεραπεία, ιντερφερόνη, χημειοθεραπεία).
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου καθορίζεται κάθε φορά από τη συνολική εικόνα που δίνουν τα κλινικά, χειρουργικά και απεικονιστικά ευρήματα.
Ως τελευταία και ίσως σημαντικότερη επισήμανση υπογραμμίζουμε ότι για την αντιμετώπιση των ύποπτων για δερματικό μελάνωμα βλαβών θα πρέπει η χειρουργική θεραπεία να καθίσταται εφικτή άμεσα, καθώς η διεθνής βιβλιογραφία διαπιστώνει την δυνατότητα ίασης μέσω της χειρουργικής αντιμετώπισης στα πρώιμα στάδια της νόσου.